مسجدِشاه که پس از انقلاب ۱۳۵۷، مسجد امامخمینی نامیده شد و در قدیم مسجد سلطانی نیز گفته میشد، در منطقه بازار تهران قرار دارد و از بناهای دوره قاجار است. این اثر در تاریخ ۱ مهر ۱۳۶۳ با شمارهٔ ثبت ۱۶۶۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مشخصات بنا
فضایی ست مربعی با تقارن نقطهای و حیاط مرکزی، با چرخشی ملایم نسبت به بافت شهر برای استقرار در امتداد قبله، ۴ ایوان در وسط ۴ ضلع، گنبدخانه در ضلع جنوبی، ۳ شبستان اصلی در کنج هاو حوض مربعی در مرکز حیاط.[۱]
این مسجد با قدمتی در حدود ۱۸۰ سال از زیباترین مساجد تاریخی تهران است. بانی آن فتحعلیشاه قاجار (۱۲۱۲–۱۲۵۰ هـ. ق) بود و از این رو در آغاز آن را مسجد شاه مینامیدند. بنابر شواهد تاریخی این دومین جامع بزرگ تهران بعد از مسجد جامع بازار یا جامع عتیق بود.[نیازمند منبع]
بنابر کاشینوشتهها و کتیبههایی که در ایوان جنوبی مسجد به جای مانده، زمان تقریبی شروع ساخت آن سال ۱۲۱۲ یا ۱۲۲۴هـ. ق است. در سال ۱۳۰۷هـ. ق به دستور ناصرالدینشاه قاجار در اصلی در جهت شمال تعمیر و نیز به دستور وی دو مناره در دو طرف گلدسته مسجد ساخته شد؛ بنابراین تکمیل کننده اصلی آنرا میتوان ناصرالدینشاه قاجار نامید. این مسجد، بنایی چهار ایوانی است که شبستانهای اصلی آن در جبهه جنوبی قرار دارد و معماری کلی و نیز پارهای از جزییات آن از مسجد وکیل شیراز گرفته شده و در طراحی و ساخت آن مانند سایر ابنیه آن زمان هنرمندان شیرازی دست داشتهاند.[۲]