عوامل مؤثر بر قیمت مواد پلیمری
در دنیای امروز و به دلیل پیشرفت علوم و تکنولوژیهای مختلف استفاده از مواد و محصولات پلیمری رواج بیشتری در صنایع مختلف پیدا کرده است چرا که این محصولات از ویژگیهای منحصر به فردی همچون طول عمر بالا، نصب و اجرای راحت، قیمت مناسب، مقاومت عالی در برابر رطوبت و مواد شیمیایی و ... برخوردارند. قیمت مواد پلیمری و محصولات متفاوت آن میتواند تحت تأثیر عوامل و فاکتورهای متعددی قرار داشته باشد شرایط اقتصادی در سراسر دنیا به گونهای است که قیمت تمامی مواد و محصولات مختلف روزبهروز و لحظهبهلحظه در حال نوسان بوده و ثابت نیستند. در ادامه مطلب به بررسی مهمترین عوامل تأثیرگذار در قیمت محصولات پلیمری پرداخته خواهد شد.
مواد پلیمری به چه موادی گفته میشود؟
مواد پلیمری شامل انواع لاستیک ها و پلاستیک ها، رزینها، رنگها، فومها، چسبها، و … هستند که کاربردهای بسیار زیادی در زندگی مردم و صنایع و مشاغل مختلف دارند. مواد پلیمری در قرن بیستم وارد زندگی بشر شده و باعث شده اند که تکنولوژی ها و علوم مختلف پیشرفت قابل توجهی داشته باشند.
حتی بدن انسان نیز از پلیمرها ساخته شده است و ماهیچهها، پروتئینها، ژنها و کروموزومها از پلیمرهای طبیعی هستند که در بدن وجود دارند. در اصل مواد پلیمری به موادی گفته میشود که ساختمان مولکولی آنها از تعداد زیادی اجزای تکرار شونده تشکیل میشود. از جمله رایجترین و شناختهشدهترین مواد و محصولات پلیمری میتواند به لوله و اتصالات upvc، لوله و اتصالات پلی اتیلن و ... اشاره کرد که امروزه در صنایع متعددی مورد استفاده قرار میگیرند.
فاکتورهای مؤثر بر قیمت مواد پلیمری
محصولات ساخته شده از پلیمرها امروزه تنوع و تعدد بسیار زیادی دارند و در تمامی صنایع جایگاه ویژهای پیدا کردهاند. قیمت این مواد میتواند تحت تأثیر عوامل و پارامترهای مختلفی قرار داشته باشد به همین دلیل امروزه از قیمت مشخصی برخوردار نبوده و لحظهبهلحظه قیمت آنها نوسان خواهد داشت. از جمله مهمترین عوامل مؤثر بر قیمت مواد پلیمری میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
نرخ ارز را میتوان اصلیترین و مهمترین عامل در تغییرات قیمت در تمامی مواد و محصولات دانست چرا که تغییرات آن میتواند باعث تغییر قیمت مواد اولیه، تغییر در هزینههای حملونقل، تغییر در هزینههای تولید، تغییر در هزینههای واردات و صادرات و ... شود. نرخ ارز میتواند به صورت مستقیم و غیرمستقیم قیمت محصولات پلیمری را تحت تأثیر قرار داده و باعث کاهش یا افزایش آنها شود.
در حقیقت مواد و محصولات پلیمری بر پایه مواد نفتی تولید میشوند و قیمت نفت جهانی نیز میتواند یکی از مهمترین اهرمهای تغییر قیمت در آنها باشد. هر چقدر که قیمت جهانی نفت افزایش پیدا کند قیمت محصولات پلیمری نیز میتواند افزایش پیدا کند و کاهش قیمت نفت نیز میتواند به کاهش قیمت مواد پلیمری منجر شود.
هر کدام از محصولات پلیمری میتوانند از مواد اولیه متفاوتی تولید شوند. در حقیقت هر محصول برای تولید نیاز به یک ماده اولیه و انواع مواد افزودنی مانند تثبیتکنندهها، نرمکنندهها و ... دارند و هر کدام از این مواد میتوانند قیمتهای متفاوتی داشته باشند و قیمت آنها نیز میتواند تحت تأثیر فاکتورهای متعددی قرار داشته باشد.
حجم عرضه و تقاضا نیز از جمله پارامترهایی است که میتواند در روند قیمتی محصولات پلیمری نقش ویژهای داشته باشد. به صورت کلی میزان عرضه در هر نوع محصولی میتواند باعث کاهش یا افزایش قیمت محصولات شود. هر اندازه که میزان تولید و عرضه محصولات بیشتر باشد طبیعتاً قیمت آنها کاهش پیدا میکند و با کاهش میزان تولید و عرضه قیمت محصولات بالا میرود. همچنین زمان خرید نیز میتواند تحت تأثیر عرضه و تقاضا باشد به عنوان مثال قیمت لوله و اتصالات پلیمری ساختمان در فصلهای بهار و تابستان که صنعت ساختمانسازی پویایی بیشتری دارد بالاتر از فصول پاییز و زمستان است.
- هزینههای حملونقل و انرژی
هزینههای مربوط به انرژی و حملونقل نیز از جمله فاکتورهایی هستند که میتوانند به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر روی قیمت نهایی مواد پلیمری تأثیر داشته باشند. امروزه انرژی به یکی از مهمترین فاکتورها مؤثر در صنایع مختلف در سراسر جهان تبدیل شده است و نوسانات قیمت آن میتواند هر محصولی را تحت تأثیر قرار بدهد.
- کیفیت تولید و استانداردها
هر کدام از مواد و محصولات پلیمری میتوانند تحت استانداردهای مختلف و با کیفیتهای متعددی تولید شوند و این میتواند عامل مؤثری بر روی قیمت آنها باشد. در اصل هر چقدر که محصولات تولید شده از کیفیت بالاتری برخوردار باشند و به استانداردهای جهانی نزدیکتر یا از آنها بالاتر باشند از قیمتهای بیشتری نیز برخوردارند.
همانطور که گفته شد امروزه محصولات و مواد پلیمری میتوانند در صنایع مختلف و متعددی استفاده شوند که مهمترین آنها شامل صنعت ساختمان، صنعت خودرو، صنعت غذا و دارو، صنعت پزشکی، صنعت برق و الکترونیک، صنایع پتروشیمی، نظامی، عمران و ... هستند. قیمت مواد پلیمری مورد استفاده در هر کدام از این صنایع متفاوت خواهد بود.
در کنار تمامی فاکتورها و عوامل گفته شده پارامترهای دیگری میتوانند در افزایش یا کاهش قیمت مواد پلیمری مؤثر باشند که مهمترین آنها شامل نوع محصولات، مراحل و تجهیزات تولید، شرایط سیاسی و اقتصادی کشور، میزان صادرات و واردات، حوادث و اختلالات پیش بینی نشده مانند شیوع انواع بیماریها، وقوع جنگها و ... ، وضعیت بازار بورس و بازارهای جهانی و ... می باشند.
جمعبندی نهایی
مواد و محصولات پلیمری امروزه در بسیاری از صنایع پویا و فعال در سراسر جهان جایگاه ویژهای دارند و نقش ویژهای در زندگی بشر نیز ایفا میکنند. قیمت مواد پلیمری میتواند تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی قرار داشته باشد که مهمترین آنها شامل مواردی همچون نرخ ارز، میزان عرضه و تقاضا، قیمت نفت، قیمت مواد اولیه، هزینه انرژی و حملونقل، شرایط واردات و صادرات و ... هستند.