کاربردهای بلاکچین در صنعت ساختمان

شنبه 26 خرداد 1403

صنعت ساختمان (AEC)، حوزه‌های معماری، مهندسی و ساخت‌وساز، به پیچیدگی، پاسخگویی ناکارآمدی شناخته می‌شود. داده‌های پراکنده، اختلافات بر سر قراردادها و زنجیره تأمین غیرشفاف، مدت‌هاست که روند پیشرفت بسیاری از پروژه‌ها را تحت‌تأثیر قرار داده است. در بسیاری از موارد پروژه‌ها به دلیل نبود شفافیت یا ایجاد چالش‌های مختلف در روند همکاری با تأخیر مواجه یا لغو شده‌اند.

بلاکچین چیست؟ بلاکچین یک سیستم دفترکل غیرمتمرکز و دیجیتال است که تراکنش‌ها را به صورت شفاف و غیرقابل‌تغییر ذخیره می‌کند.

فناوری بلاک چین که بیشتر به‌عنوان زیربنای ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین شناخته می‌شود، به مرزهایی فراتر از حوزه مالی نفوذ کرده است و اکنون بر صنایع مختلفی مانند بهداشت، لجستیک و تولید تأثیر می‌گذارد. ادغام بلاک چین با دیگر فناوری‌های نوظهور مانند اینترنت اشیاء (IoT)، مدل‌سازی اطلاعات ساختمان (BIM) و هوش مصنوعی (AI)، پتانسیل درخور توجهی برای حل بسیاری از محدودیت‌ها و چالش‌های صنعت ساخت‌وساز ایجاد می‌کند.

قدرت اصلی بلاک چین در سیستم دفترکل غیرمتمرکز و غیرقابل‌تغییر آن نهفته است. تصور کنید یک رکورد دیجیتالی از تمام جزئیات پروژه در طول دورهٔ اجرا وجود داشته باشد که برای همه افراد مجاز قابل‌دسترس باشد. همچنین، قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاک‌چین، راه‌حلی برای مشکلات مرتبط با قراردادهای سنتی ارائه می‌دهند. بلاک چین می‌تواند با ارائه اطلاعاتی شفاف و غیرقابل‌تغییر از تمام تراکنش‌های مرتبط با یک پروژه ساختمانی به حل اختلافات مالی در حوزه ساخت‌وساز کمک کند.

مدیریت امن و شفاف داده‌های پروژه

دفترکل بلاک چین بستری ایدئال برای مدیریت داده‌های پروژه در کل چرخه حیات یک ساختمان فراهم می‌کند. از طراحی‌های اولیه گرفته تا روند پیشرفت در ساخت‌وساز و سوابق خریدها و پرداخت‌ها، همه اطلاعات می‌توانند به‌طور ایمن، شفاف و غیرقابل‌تغییر ذخیره شوند و توسط طرف‌های مجاز قابل‌دسترس باشند. این شفافیت، همکاری را تقویت می‌کند، اختلافات را به حداقل می‌رساند و تضمین می‌کند که تاریخچه جامعی از روند ساخت یک پروژه ساختمانی وجود دارد.

بهبود فرایندهای زنجیره تأمین

زنجیره‌های تأمین پیچیده در صنعت ساختمان اغلب از ناکارآمدی‌ها، تأخیرها و حتی تقلب رنج می‌برند. بلاک چین می‌تواند با ایجاد رکوردی قابل حسابرسی از تراکنش‌ها، تأیید منشأ و اصالت مصالح و خودکارسازی پرداخت‌ها از طریق قراردادهای هوشمند، به این مسائل رسیدگی کند. این مسئله نه‌تنها هزینه‌ها را کاهش می‌دهد، بلکه از اختلاف زمان اجرای پروژه و جدول زمانی تحویل را نیز کاهش می‌دهد.

توانمندسازی دائوها برای مدیریت پروژه

بلاک چین امکان ایجاد دائو (DAO) یا «سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز» را فراهم می‌کند. سازمان‌هایی که می‌توانند توسط قوانینی اداره می‌شوند که به‌صورت برنامه‌های کامپیوتری از پیش مشخص شده‌اند. در صنعت ساختمان از دائوها می‌توان برای مدیریت منابع مشترک، هماهنگی تیم‌های پروژه و تصمیم‌گیری جمعی مورداستفاده قرار گیرند. این امر رویکردی دموکراتیک‌تر و کارآمدتر را برای مدیریت پروژه تقویت می‌کند و ذی‌نفعان را در همه سطوح توانمند می‌سازد.

توکنیزه‌کردن دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها

املاک و مستغلات که سنگ بنای صنعت ساختمان هستند، می‌تواند بر روی شبکه‌های بلاک چین توکنیزه شوند، مالکیت را تقسیم کند و سرمایه‌گذاری را در دسترس‌تر کند. این راه‌حل، روشی جدیدی را برای تأمین مالی پروژه‌های ساختمانی باز می‌کند و طیف وسیع‌تری از سرمایه‌گذاران را قادر می‌سازد تا در سود بالقوه سهیم شوند. علاوه بر این، دارایی‌های توکنیزه شده را می‌توان به‌راحتی در بازارهای ثانویه با اهداف افزایش نقدینگی معامله کرد.

تأیید گواهینامه‌ها و مجوزها

اطمینان از صلاحیت‌ها و اعتبار متخصصان در صنعت ساختمان برای تضمین ایمنی و کیفیت پروژه‌ها بسیار مهم است. بلاک چین می‌تواند یک سیستم غیرقابل دست‌کاری برای ذخیره و تأیید گواهینامه‌ها، مجوزها و صلاحیت‌ها فراهم کند که خطر استفاده از مدارک جعلی را کاهش دهد و تضمین کند که پروژه‌ها توسط افراد ذی‌صلاح انجام می‌شود.

ردیابی اثرات زیست‌محیطی

توسعه پایدار یکی از نگرانی روبه‌رشد در صنعت ساختمان است. بلاک چین می‌تواند برای ردیابی اثرات زیست‌محیطی مصالح و فرایندهای ساختمانی مورداستفاده قرار گیرد و شفافیت و پاسخگویی را ترویج کند. این داده‌ها می‌توانند برای تصمیم‌گیری آگاهانه در مورد انتخاب مواد، مصرف انرژی و مدیریت زباله استفاده شوند و به محیط ساخته شده پایدارتر کمک کنند.

سخن نهایی

اگرچه که صنعت ساختمان هنوز در پذیرش و استفاده از فناوری بلاک چین دچار تردید است، نمی‌توان از مزایای بالقوه آن چشم‌پوشی کرد. بلاک چین با پرداختن به چالش‌های دیرینه مربوط به شفافیت، کارایی و اعتماد، این قدرت را دارد که چشم‌انداز صنعت را تغییر دهد و راه را برای آینده‌ای نوآورانه‌تر و پایدارتر هموار کند.

با وجود این چالش‌ها، آینده بلاک چین در مهندسی عمران، معماری و ساخت‌وساز بسیار روشن به نظر می‌رسد. همان‌طور که این فناوری به رشد خود ادامه می‌دهد و مقبولیت گسترده‌تری به دست می‌آورد، این ظرفیت را دارد که صنعت را متحول کند و آن را کارآمدتر، شفاف‌تر و پایدارتر کند.