اجرای کانال کشی و نحوۀ تعویض آن
آیا میدانستید که حدود 25 درصد از هوای تهویه شده به دلیل اجرای نامناسب و یا خرابی کانال کشی سیستم تهویه مطبوع، به هدر میرود و وارد محیط خانه نمیشود؟ همین امر باعث صرف هزینههای اضافی میشود. خوشبختانه راه حلهایی برای حل این مشکل وجود دارد که از آنها میتوان به تعویض کل سیستم کانال کشی و یا تعمیر آن اشاره کرد. واجب است که قبل از بروز هرگونه مشکل حادتر، به وضعیت کانالها رسیدگی کنید. در ادامه با چند مشکلی که ممکن است سیستم کانال کشی با آن رو به رو شود و نحوۀ رسیدگی به آنها آشنا میشوید.
اگر میخواهید از یک متخصص کمک بگیرید در قدم اول میتوانید قیمت کانال کشی کولر را در شهر خودتان بپرسید. مثلا اگر به دنبال نصب دریچه و کانال کشی کولر در تهران باشید میتوانید سفارش برای اجرای کانال کشی کولر ثبت کنید و پس از زمانی کوتاه پیشنهاد متخصصان فعال در بازار را مشاهده کنید. از آنجایی که این متخصصین در بازار سنجاق صاحب امتیاز و سابقه و کارنامه هستند با در نظر گرفتن همین موارد و نظرات مشتریان قبلی ایشان، میتوانید انتخابی آگاهانه تر را تجربه کنید.
چرا اجرای کانال کشی مهم است؟
وقتی صحبت از سیستم تهویۀ مطبوع میشود اغلب افراد از اجرای کانال کشی به صورت مناسب و اصولی سرباز میزنند و غفلت میکنند. این اشتباه هزینهبر است زیرا کانالها وظیفۀ جمع آوری هوای نامطبوع و گرم و سرد کردن و سپس پخش کردن هوای متعادل و مطبوع را در کل خانه دارند و اگر کانال کشی دچار مشکل باشد مثلاً کانالها سوراخ یا منفذ داشته باشند، فشار هوا کم میشود و سیستم تهویه فشار مضاعفی را متحمل میشود. این فشار در نهایت باعث میشود که هزینۀ بیشتری را برای تهویۀ هوا پرداخت کنید. کانالها معمولاً طوری طراحی شدهاند که 10 تا 15 سال عمر کنند و از ترکیب متریال مختلفی نظیر فایبرگلس و پلاستیک ساخته شدهاند. بالاخره کانالها خراب میشوند و ممکن است احتیاج به تعمیر پیدا کنند. هر چه زودتر ایراد کانال کشی را پیدا کنید و درصدد رفع و رجوع آن برآیید، از نظر اقتصادی بهتر است تا اینکه در آینده به فکر تعمیرات اساسیتری بیفتید.
با خرابی کانال کشی، کیفیت زندگی شما نیز به طور چشمگیری افت میکند. مثلاً عملکرد سیستم تهویۀ مطبوع نیز با مشکل رو به رو میشود و ممکن است برخی از نقاط خانه سرد و برخی نقاط دیگر گرم باقی بماند.
هم چنین کانال کشی خراب و مشکلدار ممکن است کیفیت هوای اتاق را نیز دچار مشکل کند و مثلاً هوایی سمی به دلیل وجود کپک را در کل اتاق پخش کند. در نتیجه برای حفظ سلامتی خود و خانوادهتان بهتر است هرچه زودتر مشکلات ناشی از کانال کشی را رفع و رجوع کنید.
در این مقاله با تعدادی از نشانههای مختلف مبنی بر تعویض و یا تعمیر کانال کشی آشنا میشوید.
- سیستم تهویۀ مطبوع پر سر و صدا:
مسلماً سیستم تهویه هنگام کارکردن صدایی از خود تولید میکند اما این صدا نباید به گونهای باشد که برای شما آزاردهنده شود. اگر شما به طور مداوم صدای تق تق میشنوید و یا لرزشی از جانب کانالها حس میکنید، وقت آن رسیده که کانالها را با دقت بازرسی کنید. حواستان باشد که کانالها توسط اتصالات پلاستیکی و یا فایبرگلس بهم متصل شدهاند و اگر این اتصالات آسیب ببینند، شما صدای تق تق و یا سوت مانند میشنوید. هم چنین اگر در مسیر کانال سوراخ و منفذ دیده شود، قاعدتاً صدای بلند و آزاردهنده به گوش شما میرسد که باید با دقت به آن رسیدگی و کانال آسیب دیده را تعویض کنید تا بیش از این اذیت نشوید و مشکلات عمدهتری گریبانتان را نگیرد.
- قبضهای سنگین:
اینکه مقداری هوا از کانال به بیرون نشت کند، طبیعی است. ولی اگر این اتفاق بیش از 20 درصد هوای موردنظر را در بگیرد، قطعاً روی قبض شما تاثیر خودش را میگذارد. دلیل این اتفاق ساده است؛ شما درجۀ حرارت ترموستات را روی عدد مشخصی تنظیم میکنید تا از گرمای مطبوع خانه لذت ببرید. وقتی حس میکنید که خانه خیلی گرم نشده است، این درجه را بالاتر میبرید و در نتیجه بایستی هزینۀ بیشتری صرف گرم نگه داشتن محیط خانه بکنید. این هزینۀ اضافی صرف گرم و سرد کردن خانه شما میشود زیرا سیستم تهویه بایستی سختتر از حالت عادی کار کند تا انتظارات شما برآورده شود. اگر در روزهای اخیر استفادۀ شما از برق و وسایل برقی نظیر لپ تاپ و کامپیوتر بیشتر نشده است اما با این حال قبض برق بیشتر از حالت همیشگی آمده است، پس بایستی کانال کشی خانه را با دقت بررسی کنید تا اگر مشکلی در آن مشاهده کردید، بتوانید هر چه سریعتر در صدد رفع آن برآیید.
- تقسیم نامساوی گرما در محیط خانه:
ممکن است به نظر شما یک قسمت از خانه گرمتر از سایر قسمتها حس شود. این اتفاق میتواند به دلیل مشکلات موجود در اجرای کانال کشی باشد. برای تشخیص این مشکل میتوانید از یک دماسنج استفاده کنید. اگر درجهای که دماسنج نشان میداد با درجهای که برای سیستم تعریف شده است، خیلی متفاوت باشد بایستی هر چه سریعتر مشکل را پیدا و حل کنید. یکی از دلایل بروز این مشکل میتواند نشتی از کانال باشد.
- گرد و خاک بیش از حد در محیط خانه:
قاعدتاً رهایی قطعی از شر گرد و خاک کار ناممکنی است و گرد و خاک هرجایی از خانه میتواند وجود داشته باشد. در هر صورت اگر بیش از اندازه گرد و خاک در محیط منزل دیده شد، میتواند به دلیل وجود مشکلات در سیستم کانال کشی باشد. چگونه این اتفاق رخ میدهد؟ گرد و خاک موجود در فضا از طریق روزنهها و سوراخهای موجود در کانالها وارد کانال کشی میشود و از طریق دریچهها در سرتاسر خانه پخش میشود. اگر بیش از مواقع عادی عطسه میکنید، ممکن است علتش وجود این گرد و خاکها در محیط خانه باشد. حتماً هر چه سریعتر با تعویض کانال و رفع مشکلات آن، گرد و خاک موجود را کاهش دهید زیرا ممکن است به سیستم گردش خون شما آسیب بزند.
- به مشام رسیدن بوی نا و کپک در خانه:
مانند موارد قبلی، به مشام رسیدن بوی کپک و نا میتواند به دلیل وجود مشکلات عمده در سیستم کانال کشی باشد. کپک زمانی رشد میکند که اختلاف دمایی بین محیط بیرون و درونی منزل حس شود. مثلاً هنگامی که هوای گرم به درون کانالهای گرم کشیده میشود، میعان رخ میدهد و بعد از گذشت مدتی و با رشد کپک، بوی ناخوشایندی از دریچهها به مشام میرسد. کپک میتواند برای سلامت شما خطرآفرین باشد و هم چنین به وسایل منزل آسیب وارد کند. در صورت مشاهدۀ چنین مشکلی از افراد حرفهای کمک بگیرید تا کاملاً کپکها را از بین ببرند.
- مشکلات با جانوران موذی:
علاوه بر بوی ناخوشایند ناشی از کپک، ممکن است با حضور جانوران موذی در خانه مواجه شوید. به دلیل وجود سوراخهای در مسیر کانال کشی، جانوران موذی مانند حشرات و جوندگان وارد مسیر کانال میشوند و با زاد و ولد و زیاد شدن میتوانند در درازمدت باعث بروز مشکلات عمیقتری شوند. از سایر مشکلات حضور این جانوران در مسیر کانال کشی، وجود بوی ناخوشایند، پخش شدن باکتری و میکروب و شنیدن صدا به خصوص در نیمه شب است. هم چنین زیاد شدن این جانوران باعث بسته شدن مسیر کانال و به مشکل خوردن عملکرد کلی کانال میشود. برای رهایی از شر این مشکلات چه باید کرد؟ ابتدا با دقت مسیر کانالها را بازرسی کنید و در صورت مشاهدۀ جانوران موذی، از افراد حرفهای کمک بخواهید.
- داشتن مشکلات تنفسی:
آیا شما و یا اعضای خانوادهتان بیش از حد معمول عطسه میکنید؟ آیا دچار آلرژی هستید و یا سرفههای مشکوکی میکنید که ربطی به آنفولانزا و سرماخوردگی ندارد؟ حواستان باشد که سیستم کانال کشی نامناسب میتواند باعث پخش شدن و ورود مواد آلرژیزا مانند گردههای گل و گرد و خاک شود. گرده از جمله مواد آلرژیزایی است که در افراد مشکلات تنفسی ایجاد میکند مخصوصاً کسانی که آسم دارند. بهتر است با دقت مسیر کانال کشی را بررسی کنید و در صورت مشاهدۀ هرگونه سوراخ و نشتی، درصدد تعویض آن برآیید. از دیگر مواد آلرژیزا میتوان به دود سیگار و موی حیوانات خانگی نیز اشاره کرد.
- مشاهدۀ خرده آشغال در کانالها:
وظیفۀ کانالها انتقال و پخش کردن هوای سرد و گرم در خانه است. حال اگر هوا کثیف باشد، بعد از مدتی این کثیفی در کانالها جمع میشوند و علاوه بر ظاهر ناخوشایند، مشکلاتی را نیز به وجود میآورند. این زبالهها شامل گرد و خاک، موی حیوانات، کرک و حتی حشرات کوچک میشود.
- کانالکشی در هم پیچیده:
اگر کانالها در مسیر بهم گره بخورند، از کارایی و بازده سیستم تهویه کاسته میشود. این اتفاق به دلایل مختلفی میافتد مثلاً با افتادن جسم سنگینی در مسیر به روی کانال مانند شاخۀ درخت یا سنگ، کانال در خود گره میخورد یا جمع میشود و همین امر باعث میشود که جریان هوا به درستی منتقل نشود و حتی سوراخهایی در کانال به وجود آید که در ادامه مشکلات عظیمتری را ایجاد کند. بایستی به دنبال کانالهای پیچ خورده در زیرزمین، اتاق زیرشیروانی و یا گاراژ بگردید و در صورت مشاهده، در صدد تعویض آنها برآیید.
- کانالهای بسیار قدیمی:
کانال کشیهای قدیمی مشکلاتی را در آینده به وجود میآورند. حتی اگر کانالها بدون مشکل و راحت درحال کار هستند، ممکن نیست بدانید که چه وقتی مشکلات خودشان را نشان میدهند. مخصوصاً اگر خانۀ شما قدیمی باشد و در ساخت آن از ترکیبات سرطان زای آزبستدار استفاده شده باشد. در سالهای اخیر و با پیشرفت علم در این زمینه، کانال کشیها اصولیتر و مقاومتر اجرا میشوند اما در صورتی که اجرای کانال کشی خانۀ شما قدمتی چندساله دارد، بهتر است هر چه سریعتر برای تعویض کانالها اقدام کنید.
نحوۀ اجرای کانال کشی و تعویض آن:
اگر در کانالها مشکلاتی دیده شد، بهتر است هر چه سریعتر برای تعویض آنها اقدام کنید تا سلامت و آسایش شما و اعضای خانوادهتان به خطر نیفتد. ابتدا با دقت کانالی را که مشکل دارد، بازرسی کنید. در بسیاری از موارد نیازی به تعویض کل کانال کشی نیست و فقط باید چندتا از لولهها را عوض کنید. در ادامه با سه اقدام اساسی برای بهبود بخشیدن وضعیت کانال کشی خانهتان آشنا میشوید:
- تمیز کردن کانالها:
این اقدام راحتترین و کم هزینهترین اقدام ممکن است و میتواند وضعیت کانال کشی را بهبود بخشد. بهتر است هر چند سال یکبار، درون لولهها را با دقت بررسی و آنها را اصولی تمیز کنید. لولهها ممکن است به دلیل وجود موی حیوانات، گرد و خاک، فضولات پرندگان و یا حتی وجود کپک، بسته شوند. بسته شدن مسیر لولهها به سیستم تهویه فشار مضاعفی وارد میکند و کیفیت هوای خانه را نیز به شدت کاهش میدهد. بهتر است برای تمیز کردن و باز کردن مسیر لولهها، از تیم حرفهای مربوط به این زمینه کمک بگیرید. معمولاً کار در یک روز تمام میشود.
- درزگیری کردن کانالها:
یکی دیگر از اقدامات مفید برای بهبود کارایی کانال کشی، درزگیری کردن لولهها است. این کار از بروز مشکلات بزرگتر و هزینهبرتر جلوگیری میکند. به عنوان مثال میتوانید اتصالات را با چسبهای آلومینیومی مخصوص، درزگیری کنید. البته مواد دیگری نیز برای درزگیری در بازار وجود دارد. درزگیری کردن جلوی ایجاد سوراخهای بزرگتر و نشتی را میگیرد و به عنوان یک راه حل موقت، میتواند سالی یکبار انجام شود. لازم به ذکر است که اگر وضعیت کانالها وخیم بود، درزگیری توصیه نمیشود و بهتر است اجرای کانال کشی از اول صورت پذیرد.
- عایق بندی کانالها:
عایق بندی کانالها نیز یک اقدام اساسی محسوب میشود مخصوصاً اگر تغییرات محسوس و متداوم دما را در منزل حس میکنید. اگر کانالها به درستی عایق نشوند، مشکلات دیگری نظیر رشد کپک نیز گریبان شما را میگیرد. عایق بندی نه تنها از رشد کپکها جلوگیری میکند بلکه کارایی سیستم تهویه را افزایش میدهد. راههای متعددی برای عایق بندی کانالها وجود دارد که از آنها میتوان به فایبرگلس و چسبهای آلومینیومی اشاره کرد. شما میتوانید خودتان این کار را انجام دهید اما به خاطر داشته باشید که ممکن است از پس آن برنیایید و اشتباهاتی مرتکب شوید که به کانال کشی آسیبهای دیگری وارد کند. در برخی از موارد مشکلات آنقدر حاد هستند که نمیتوان از راه حلهای موقت استفاده کرد. در این صورت بهتر است از افراد حرفهای کمک بگیرید و کل کانال کشی را تعویض کنید.